Etiket: S.M.A.R.T.

Sabit Diskin Sağlığı Nasıl Kontrol Edilir

Sabit Diskin Sağlığı Nasıl Kontrol Edilir?

Bilgisayarınızda ciddi yavaşlamalar, daha açılırken kapanmalar, açılış süresinin uzun olması, açıldıktan sonra dosyaları bulamama, bulunan dosyaları açamama gibi; bir sürü sorunla uğraşmaya başladıysanız eğer Hard Disk’inizde sorunlar başlamış ve kendisine veda etme zamanınız gelmiş demektir. Çoğunlukla mekanik ve hareketli parçalardan oluşan HDD’ler zamanla eskime ve aşınma yaşıyor. Bu durumun doğal sonucu olarak da veri kaybından hiç çalışamaz hale gelmesine kadar pek çok sorunla karşı karşı kalabiliyorsunuz.

Sabit Diskin Sağlığı Nasıl Kontrol Edilir?

SSD’lerin dijital dünyamıza girmesinden bu yana bu işler için fazla vakit ayırmaya gerek kalmadı ama eğer siz de hala pek çok insan gibi HDD kullanıyorsanız dikkat etmeniz gereken şeyler var demektir. Teknolojisi açısından SSD ve HDD’ler birbirlerinden çok farklıdır. Bunu daha önceki başka bir yazımızda incelemiştik. Şu an itibariyle SSD’lerin daha uzun ömürlü ve HDD’lere oranla daha az sorunlu olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Bu nedenle fırsatınız varsa SSD’ye geçin önerisinde bulunalım.

S.M.A.R.T.

Peki Hard Disk’imizin sağlığını nasıl kontrol ediyoruz? Aslında çok basit. Başlıkta da gördüğünüz gibi akıllı manasına gelen S.M.A.R.T. teknolojisi bize bu konuda yardımcı oluyor. Sürücüleri çoğu Self-Monitoring, Analysis, and Reporting Technology (Kendi Kendini İzleme, Analiz ve Raporlama Teknolojisi) yani S.M.A.R.T. ile çalışır. Bir diskin arızasını belirlemek için farklı sürücü niteliklerini takip eder. Hard Diskinizin ne durumda olduğunu S.M.A.R.T. ile kolaylıkla öğrenebilirsiniz.

Bunun için öncelikle Windows + R tuşlarına basarak Çalıştır penceresini açıyoruz. Penceredeki alana cmd yazıp enter tuşuna basıyoruz. Böylelikle Komut İstemi penceresi açılıyor. Siyah olan bu pencerede açılan dosya yolunun devamına wmic diskdrive get model,status komutunu yazıp enter’a basıyoruz.

Çıkan sonuç hard diskimizin sağlığının ne durumda olduğunu bize gösteriyor. Sürücü adının yanında OK’i görürseniz hard diskinizde herhangi bir sorun yok demektir. Ama OK yerine Pred Fail yazıyorsa hard diskinizi yedeklemeyi ve yeni bir hard diske geçiş yapmayı düşünmelisiniz.

Pred Fail hatasını aldıktan sonra diskinizden kurtarabildiğiniz kadar veriyi kurtarın. Yani başka bir hard disk’e yada bulut tabanlı bir yedekleme alanına diskinizi kopyalayın. Çünkü Pred Fail hatası aldıktan sonra diskiniz kurtulması pek mümkün olmayan bir duruma doğru yol alıyor demektir.

Sabit Disk Sağlığı

Sabit Disk Sağlığı

Sabit sürücüden tıklama veya cızırdama sesleri yapmaya başlıyor, dosyalarınızı bulamıyor gibi görünüyor ve gerçekten yavaş hareket ediyorsa ve sistemsel sorunları çözmenize rağmen bu hatalar devam ediyorsa hard diskinize veda etme vakti zamanı gelmiş olabilir.

Sabit Disk Sağlığı

Her sabit diskin bir ömrü vardır. Bilgisayarın artık yavaş yavaş ömrünü bittiğini belirten en büyük belirtiler garip sesler, bozuk dosyalar, önyükleme sırasında çökme ve çok yavaş aktarım, gibi belirtiler diski takip etmeniz gerektiğinin göstergesidir.

Genel itibari ile çoğu kişi HDD sabit diskleri kullanır. Bu diskler hareketli parçalardan oluştuğu için yıpranır ve belli bir zaman sonra ömrü biter. Sabit disk konusunda SSD’ler çok daha farklı disklerdir. Bunların ömürleri daha uzundur. HDD ve SSD diskler arasındaki farkı öğrenmek için bakınız.

S.M.A.R.T.

Modern sürücülerin çoğu S.M.A.R.T. (Self-Monitoring, Analysis, and Reporting Technology – Kendi Kendini İzleme, Analiz ve Raporlama Teknolojisi) ile çalışır. Arızalı bir diski saptamak amacıyla farklı sürücü niteliklerini izler. Bu şekilde, eskimeye başlayan hard diskten haberdar olursunuz.

Windows’da, S.M.A.R.T. Sürücülerinizin durumu Komut İstemi’nden. Sol altta Başlat menüsünü sağ tıklayın veya Windows + R tuşlarına basın, “Çalıştır“‘ı seçin ve “cmd” yazın veya arama çubuğuna “cmd” yazın veya sol alttan Windows simgesine sağ tık yapın “Komut İstemi” veya “Komut İstemi (Yönetici)” seçeneklerini çalıştırın. Ekrana aşağıdaki komutu yazın ve Enter deyin.

wmic diskdrive get model,status

Sürücünüzün ölümü yaklaştığında “Pred Fail” veya sürücünün iyi çalıştığını düşünürse “OK” ifadesi görünür. “Pred Fail” ifadesi gördüğünüzde diskinizin fiziksel olarak artık bitmek üzere olduğu anlamına gelir.

Eğer “OK” ifadesi var ise; Bilgisayar yavaşlaması veya sabit diskten ses gelmesi sistemsel sebepler olabilir. Özellikle sabit diskinizde verileri yaz sil yaparak verilerin diske yazılma düzeni bozulur. Verilerin düzensiz yazılması bilgisayarınızın verileri okurken sabit disk iğnesinin sürekli olarak hareket halinde olması demektir. Bu da diskinizin ses yapmasına sebep olur. Bu durumda ilk yapmanız gereken Windows disk birleştirmesi yaparak diskteki verilerinizi düzene sokmayı deneyin.

Sabit Diskiniz Ömrünü Tamamladıysa

Sabit diskiniz öldü bilgisi aldıysanız. İlk yapmanız gereken şey önemli verilerinizi başka bir diske taşıyarak yedeklemek olacaktır. “Pred Fail” hatası aldıysanız her geçen gün diskiniz çalışmakta zorlaşacak ve verileri kurtaramaz hale gelebilir. Bu nedenle verilerinizi arızalı diskten bir önce kurtarmalısınız.

Sabit disk sürücünüz çalışmayı durdurmaya başlarsa bir an önce diskten kurtulmanız gerekir ve bir disk almanızda fayda vardır. Durdurma hatası başladığında verilerin kurtarılması da zorlaşır.

Verilerinizi yedeklemek için bulut depolama sistemlerini de düşüne bilirsiniz. Bulut depolamada bu tür riskler başınıza gelmez. Bilgisayarınızın başına ne gelirse gelsin bulut depolamada İnternet olan her yerden verilere ulaşabilirsiniz.